WMO, Jeugdwet en privacy

Verwerkingsverantwoordelijkheid

De verwerkingsverantwoordelijkheid voor het toezicht op de uitvoering en de naleving van de Wmo en van de Jeugdwet ligt bij het college van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Renswoude.

De contactgegevens zijn:
College van Burgemeester en Wethouders 
Gemeente Renswoude
Dorpsstraat 4
3927 BD Renswoude

Vertegenwoordiger van de verwerkingsverantwoordelijke is de teammanager Samenleving.

Contactgegevens van de Functionaris Gegevensbescherming

De gemeente heeft een Functionaris Gegevensbescherming (FG) aangesteld voor het externe en onafhankelijke toezicht op de naleving van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). Het is mogelijk de FG direct en vertrouwelijk een bericht te sturen via het e-mailadres: FG@renswoude.nl

De verwerkingsdoeleinden en de rechtsgrond voor de verwerking

De gemeente is verantwoordelijk voor het bieden van zorg in het kader van de Wmo en de Jeugdwet, maar ook voor het houden van (preventief) toezicht op de kwaliteit en/of rechtmatigheid van de toegekende zorg. Daarbij komt helaas landelijk veel onrechtmatigheid en fraude voor. Landelijke cijfers tonen aan dat onrechtmatigheid en fraude met zorggeld ongeveer 3-10% van het Wmo/Jeugdwet budget betreft. Dit is geld dat niet juist besteed wordt en onvoldoende ten goede komt aan zorg voor de inwoner die dit nodig heeft. Een onwenselijke situatie voor onze samenleving. Dat kost de samenleving enorm veel tijd, moeite en geld , waardoor het niet terechtkomt bij de mensen die het echt nodig hebben.

De rechtsgrond in de AVG voor het toezicht is een taak van publiek belang of openbaar gezag die aan de gemeente is opgedragen, artikel 6 lid 1 sub e van de AVG.

In de Wmo komt dit tot uiting in de volgende artikelen:

• 2.1.3 lid 4 schrijft voor dat de gemeente regels moet stellen om misbruik aan te pakken
• 2.3.4 lid 1 en 2 verplichten het college de identiteit van de cliënt vast te stellen middels het doen van inzage in een identiteitsbewijs
• 4.3.1 lid 2 geeft de toezichthouders de bevoegdheid tot inzage in dossiers
• 5.1.1 geeft het college bevoegdheden
• 5.1.5 lid 1 en 2 beschrijven verwerking van (bijzondere) persoonsgegevens door toezichthouders

In de Jeugdwet zijn dit de volgende artikelen:

• 2.9 sub d verplicht de gemeente regels te maken tegen misbruik en oneigenlijk gebruik
• 7.4.0 sub d geeft de toezichthouder de bevoegdheid om persoonsgegevens te verwerken voor controle of fraudeonderzoek

In de Algemene Wet Bestuursrecht zijn de volgende artikelen van toepassing:

• Titel 5.2 beschrijft de verantwoordelijkheden, plichten en bevoegdheden voor toezichthouders

In de verordening Wet maatschappelijke ondersteuning Renswoude 2025 zijn dit de volgende artikelen:

• Artikel 23 regelt de controle van maatwerkvoorzieningen en persoonsgebonden budgetten op kwaliteit, rechtmatigheid en doelmatigheid
• Artikel 23 lid 5 en 6 regelt het toezicht op een zorgvuldig en doelmatig gebruik van een hulpmiddel of woningaanpassing

In de verordening Jeugdhulp gemeente Renswoude 2015 zijn dit de volgende artikelen:

• Artikel11 regelt de controle van en het toezicht op maatwerkvoorzieningen en persoonsgebonden budgetten op kwaliteit, rechtmatigheid en doelmatigheid  

Persoonsgegevens die wij verwerken voor het houden van toezicht

In het proces toezicht rechtmatigheid, kunnen de volgende categorieën persoonsgegevens worden verwerkt van zorgafnemers en/of zorgaanbieders:

• Identiteitsgegevens (zoals naam, adres, geboortedatum en documentnummer van uw identiteitsbewijs): deze gebruiken wij om uw identiteit vast te stellen, zoals wettelijk verplicht is.
• Contactgegevens (zoals telefoonnummer en emailadres): deze gebruiken wij om met u te communiceren over uw aanvraag of onderzoek.
• Gezondheidsgegevens: deze gegevens verwerken wij uitsluitend om uw zorgvraag te beoordelen en om te kunnen bepalen of u in aanmerking komt voor een voorziening of ondersteuning.
• Financiële gegevens (zoals bankrekeningnummer): deze verwerken wij alleen als dit nodig is voor de uitbetaling of controle van een persoonsgebonden budget of maatwerkvoorziening.
• Demografische gegevens (zoals leeftijd, gezinssituatie, woonsituatie, nationaliteit en eventueel uw IQ): deze gebruiken wij om uw persoonlijke situatie goed te kunnen beoordelen en passende ondersteuning te bieden.

Voor zover voor het toezicht noodzakelijk is worden bovenstaande gegevens verwerkt. Ook gegevens afkomstig vanuit de vorderingen kunnen worden verwerkt in een dossier van de toezichthouders, alleen wanneer dit noodzakelijk is voor de toezichtstaak in het concrete geval nodig is.

Bijzondere, historische of strafrechtelijke persoonsgegevens of gegevens over de geloofsovertuiging kunnen door de toezichthouders worden verwerkt wanneer zij inhoudelijk onderzoek doen naar natuurlijke personen of wanneer dit bijvoorbeeld belangrijk is vanwege de zorgvraag van de afnemer. Bij de verwerking van dergelijke gevoelige en bijzondere persoonsgegevens wordt uiteraard grote zorgvuldigheid betracht. Gegevens over de gezondheid van personen worden niet inhoudelijk verwerkt in een dossier van de toezichthouders vanwege de geheimhouding die hierop rust. Alleen in uitzonderlijke gevallen kan dit wel gebeuren, zoals wanneer er een vermoeden bestaat van het veinzen van een medische aandoening.

Andere organisaties of personen (derden) die informatie kunnen verstrekken

Toezichthouders zijn bevoegd om bij iedere persoon of organisatie informatie te vorderen die zij noodzakelijk vinden in het onderzoek. Daarbij moeten de toezichthouders zich uiteraard wel houden aan de regels in o.a. de Algemene Wet Bestuursrecht en in de Wmo of Jeugdwet. Het is daarom lastig een sluitende opsomming te geven van personen of organisaties bij wie informatie kan worden opgevraagd. Daarom noemen wij hier enkele meest voorkomende personen of organisaties.

Personen of organisaties waar informatie kan worden opgevraagd kunnen zijn:

• De organisaties die hieronder ook al worden vermeld als mogelijke ontvanger
• Andere gemeenten
• Personen of organisatie die een signaal aan de toezichthouders hebben gestuurd en dat door de toezichthouders in onderzoek wordt genomen.

Als persoonsgegevens over u worden verwerkt die van een andere persoon of organisatie afkomstig zijn, dan wordt u door ons hierover geïnformeerd volgens de regels van de AVG.

Als het onderzoeken van een dossier door toezichthouders onmogelijk dreigt te worden of ernstig in het gedrang dreigt te worden gebracht, blijft deze informatieverstrekking achterwege. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn wanneer daadwerkelijk sprake is van oneigenlijk gebruik of fraude. In dergelijke gevallen zorgen wij er uiteraard voor dat uw rechten, vrijheden en gerechtvaardigde belangen worden beschermd.

Ontvangers of categorieën van ontvangers voor de persoonsgegevens

Voor de uitvoering van het toezicht kunnen persoonsgegevens worden gedeeld met de hieronder aangegeven organisaties of functionarissen. Dit wil zeker niet zeggen dat altijd alle persoonsgegevens worden gedeeld in alle onderzoeken; dit wordt per geval zorgvuldig afgewogen door de toezichthouders en dat is afhankelijk voor het dossier dat wordt onderzocht.

Interne organisatie:

• Dorpsteam gemeente Renswoude (waaronder Wmo- en jeugdconsulenten)
• Teammanager Samenleving
• BRP
• Openbare Orde & Veiligheid

Externe organisatie:

• GR Foodvalley Jeugd (waaronder contractmanagement)
• Gemeente Veenendaal (contractmanagement Wmo)
• Sociale Verzekeringsbank
• GGD Toezicht Wmo Vallei & Rhenen

Bij de gegevensdeling is wel een strenge geheimhoudingsplicht van toepassing. Uiteraard gaat dat om de geheimhouding die in het algemeen geldt voor functionarissen die in dienst zijn van de gemeente. Het gaat ook om geheimhouding die duidelijk in de wet is beschreven.

De toezichthoudende ambtenaar moet geheimhouding aanhouden voor persoonsgegevens in situaties zoals beschreven in artikel 6 1 lid 3 Wmo. Iedereen die betrokken is bij de uitvoering van de taak van een bestuursorgaan en die daarbij de beschikking krijgt over gegevens waarvan bekend is dat ze vertrouwelijk zijn of waarbij er van uit moet worden gegaan dat het vertrouwelijk is en die niet al vanwege diens ambt, beroep of wettelijk voorschrift een geheimhoudingsplicht geldt, moet deze in principe geheimhouden (zie Art. 2:5, lid 1 Awb voor de volledige beschrijving).

Wmo- en jeugdhulpaanbieders

Om de zorg en ondersteuning op grond van de Wmo en Jeugdwet te bieden, is het noodzakelijk dat de gemeente persoonsgegevens deelt met Wmo- en jeugdhulpaanbieders. De gemeente deelt persoonsgegevens met aanbieder die betrokken is of gaat worden bij hulpverlening. Aanbieders ontvangen alleen die gegevens die noodzakelijk zijn voor het leveren van de zorg of ondersteuning. Inwoners worden bij het indienen van de aanvraag, geïnformeerd dat er persoonsgegevens gedeeld gaan worden met de aanbieder. 

Bewaartermijnen

Vaak is een bewaartermijn ons opgelegd door de Archiefwet, of in de specifieke wet die ten grondslag ligt aan de verwerking. De gemeente bepaalt zelf een redelijke bewaartermijn, als dat niet zo is. Die bewaartermijn moet wel logisch samenhangen met de verwerking die wordt uitgevoerd. Voor het toezichtproces zijn de volgende bewaartermijnen van toepassing:

Beveiliging van persoonsgegevens

Uw gegevens zijn alleen toegankelijk voor de daartoe geautoriseerde medewerkers. De systemen zijn afgeschermd met wachtwoorden en toegangsrechten en er wordt gebruikgemaakt van logging. Zo voorkomen we onjuist gebruik van gegevens.

Rechten van betrokkenen

De AVG geeft mensen van wie persoonsgegevens worden verwerkt een aantal rechten. Deze zijn niet altijd ook van toepassing, want dat is afhankelijk van het proces waarin de persoonsgegevens worden verwerkt. In geval van het proces Toezicht Wmo/Jeugd beschrijven we de voor u belangrijkste rechten. Dit wil dus niet zeggen dat de andere rechten van betrokkenen niet van toepassing kunnen zijn! Als u hierover vragen hebt, kunt u altijd contact opnemen met de gemeente, via het e-mailadres info@renswoude.nl.

Inzagerecht

U hebt het recht om uw persoonsgegevens die wij vanwege deze analyse verwerken in te zien.

Rectificatie

Als u, bijvoorbeeld nadat u inzage hebt gevraagd in uw persoonsgegevens, er van overtuigd bent dat verwerkte persoonsgegevens onjuist zijn, dan mag u ons verzoeken deze gegevens te corrigeren.

Wissen van gegevens en meenemen van gegevens

U hebt ook het recht om ons te vragen uw persoonsgegevens te verwijderen (recht op vergetelheid) of om uw gegevens aan uzelf of aan een andere organisatie te laten overdragen (recht op dataportabiliteit). Binnen de Wmo en Jeugdwet moeten wij sommige gegevens echter bewaren, omdat dit wettelijk verplicht is. Daardoor kunnen we niet altijd aan zo’n verzoek voldoen. We bekijken per situatie wat er mogelijk is en laten u weten wat we met uw verzoek doen.

Beperking van de verwerking

U hebt het recht om, bijvoorbeeld als u hebt geconstateerd dat de verwerkte gegevens niet juist zijn, aan ons te vragen de verwerking van uw persoonsgegevens tijdelijk te stoppen. Wij gaan dan eerst onderzoeken hoe de situatie is en informeren u zo snel mogelijk (maar uiterlijk binnen een maand) na ontvangst van uw verzoek over het gevolg dat wij aan uw verzoek hebben gegeven.

Bezwaar

U kunt bezwaar maken tegen de verwerking van uw persoonsgegevens. Dat kan alleen vanwege specifiek met uw eigen situatie verband houdende redenen. Wij stoppen dan direct met de verwerking van uw gegevens en stellen daarna een onderzoek in. Wij beoordelen vervolgens of er voor ons zwaarwegende belangen zijn om toch verder te gaan met de verwerking. Die belangen moeten dan wel zwaarder wegen dan uw belangen en uw rechten en vrijheden. Binnen een maand informeren wij u over de opvolging die aan uw verzoek is gegeven.

Klacht bij de Autoriteit Persoonsgegevens

U hebt altijd het recht om een klacht in te dienen bij de Autoriteit Persoonsgegevens (AP). Dat kan als u bijvoorbeeld denkt dat wij uw persoonsgegevens onrechtmatig verwerken of als u het niet eens bent met een beslissing van ons over een verzoek dat u bij ons hebt ingediend. Uitleg over hoe u een klacht kunt indienen, kunt u vinden op de website van de Autoriteit Persoonsgegevens.

Voordat u een klacht bij de AP indient, kunt u ook contact opnemen met onze eigen FG via het hierboven al genoemde e-mailadres. U kunt de FG via dit e-mailadres vertrouwelijk een bericht sturen.

Geautomatiseerde besluitvorming

Gemeente Renswoude neemt niet op basis van geautomatiseerde verwerkingen besluiten over zaken die (aanzienlijke) gevolgen kunnen hebben voor jou. Het gaat hier om besluiten die worden genomen door computerprogramma's of -systemen, zonder dat daar een mens tussen zit.

Wijzigingen privacyverklaring

Gemeente Renswoude kan deze privacyverklaring aanpassen, bijvoorbeeld naar aanleiding van nieuwe wetgeving, rechtspraak, of publicaties van de Autoriteit Persoonsgegevens. Wij raden u daarom aan de privacyverklaring regelmatig op wijzigingen na te lezen. Deze versie dateert van december 2025. De meest actuele versie van deze privacyverklaring is te raadplegen op de website. 

Contact en vragen

Voor vragen of suggesties naar aanleiding van deze privacyverklaring kan je terecht bij onze Functionaris Gegevensbescherming. Het is mogelijk de FG direct en vertrouwelijk een bericht te sturen via het e-mailadres: FG@renswoude.nl.